Ereğli’nin gelişiminin temeli olan, Ereğli’yi Ereğli yapan Sümerbank Tekstil Fabrikası ve bu fabrikada çalışan işçi ve memurların ikamet etmeleri için inşa edilen, bugün taşevlerin hikayesini, o dönemin son tanıklarından, Gülbahçe Mahallesi sakinleri Vicdan Kökbudak ve emekli öğretmen Hoşgel Soral Ereğli Ajans okuyucuları için anlattı.
Sümerbank’ın kapatılmasının Ereğli için büyük bir kayıp olduğunu söyleyen 80 yaşındaki emekli coğrafya öğretmeni Hoşgel Soral, Ereğli’nin sosyal ve kültürel alanda gelişmiş bir şehir olmasını Sümerbank’a borçlu olduğunu kaydetti ve Sümerbank’ın kapatılmasından sonra Ereğli’nin eski Ereğli olmaktan çıktığını belirtti.
Gülbahçe Mahallesi sakinlerinden 92 yaşındaki Vicdan Kökbudak ise, Ereğli’nin Sümerbanklı yıllarının mütevaziliğinin bir daha geri gelmeyecek olan bir anı olarak kaldığını belirtti.
Hoşgel Soral ve Vicdan Kökbudak’ın anlattıklarından derlemelerimiz şu şekilde:
Hoşgel Soral. 1942 doğumlu. Emekli coğrafya öğretmeni.
-Fabrika, Ereğli İçin Bir Daha Eşi Benzeri Gelmeyecek Bir Nimetti-
Babasının Sümerbankta memur olarak işe başlaması ile birlikte Gülbahçe Mahallesinde işçi evlerinde ikamet etmeye başladıklarını söyleyen Hoşgel Soral; Ereğli Lisesi’nin ilk açılışının Sümerbank sayesinde olduğunu, ilk açıldığı yıllardaki öğretmen açığının, Sümerbank’ta çalışan mühendisleri tarafından telafi edildiğini anlattı.
“Ereğli, bütün gelişimini Sümerbank Fabrikasına borçludur. Ereğli’ye dışardan gelen mühendisler, Ereğli’nin okuma oranını artırdığı gibi, kültürel anlamda gelişimini de sağladı. Ereğli’nin çocukları, önlerinde meslek sahibi, okuyan, giyimine kuşamına dikkat eden bir model gördükleri için, istikametlerini de bu yönde belirlediler. Fabrika, ilçe genelinde sunduğu çeşitli katkıların yanısıra kendi personelini de korur ve gözetirdi. Ereğli o dönemde İvriz suyundan elektriğini kendisi üretiyordu ve bu elektrik fabrikanın çalışmasında kullanılıyordu. Fabrika çalışanlarının ise aylık 21 KW’a kadar elektrikleri bedavaydı. 32 KW’tan sonrası ücrete tabiydi. Fabrika, her bahar mevsiminde görevlilerin gönderir, personelin evlerinde temizlik, tamir tadilat yapılması gereken yerler varsa tespit ettirir ve tamir ettirirdi. Ereğli Lisesi, Sümerbank personelinin girişimleri sonucu özel lise olarak açıldı, daha sonra devlet okuluna dönüştü. Okuldaki öğretmen açıkları, Sümerbank mühendislerince telafi edildi. Matematik, Fizik ve Kimya derslerine Sümerbank mühendisleri girerek öğrencilere ders verdiler.
“Ereğli’de binlerce kişinin çalıştığı Sümerbank, şehrin ekonomisini canlandırıyordu. Ay sonlarında binlerce işçi maaşını aldı mı çarşı pazara giderdi. Hem insanlar mutluydu hem esnaf. Devlet memurları, paraları olsun olmasın, Sümerbank mağazalarından alışveriş yapabiliyor, ödemeleri ay sonlarında maaşlarından kesilebiliyordu. Bunun yanısıra kültürel faaliyetleri de vardı fabrikanın. Şimdiki şehitler parkının olduğu yerde fabrikanın yazlık sineması vardı. Yerli ve yabancı filmleri ilk seyreden yerlerdendi Ereğli. O dönemlerde Ereğli’ye gelmeyen ses sanatçısı kalmamıştı neredeyse. Hepsini Sümerbank getirtmişti. Sümerbank’ın kapatılması Ereğli için çok büyük bir kayıptır. Fabrika kapandıktan sonra Ereğli her geçen yıl geriye gitmeye başladı”
-Taşevler ve Komşuluk İlişkileri-
Gülbahçe Mahallesi sakinlerinden olan ve 70 yıldan fazla süredir Gülbahçe Mahallesinde yaşayan 92 yaşındaki Vicdan Kökbudak ise, Ereğli’nin o dönemlerinin çok güzel dönemler olduğuna dikkat çektiği anlatımında şunlara yer verdi:
“Komşuluk ilişkilerimiz o dönemde çok iyiydi. Herkesin birbirine saygısı sevgisi vardı. Ereğli’de o dönemlerde çeşitli etkinlikler düzenlenir, insanlar bu etkinliklerde eğlenir, eğlenirken de en ufak bir sorun yaşanmazdı. Sümerbank, Ereğli halkına en güzel yıllarını yaşattı. Kapanmasına çok üzüldük o zamanlar” dedi.
